Πανελλήνιες 2012 Νεοελληνική Γλώσσα, Έκθεση: Συμβουλές, SOS

Διαβάστε θέματα SOS, τα μυστικά της περίληψης, πώς να μην βγείτε εκτός θέματος και συμβουλές για την έκθεση, νεοελληνική γλώσσα.

Με το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας Γενικής Παιδείας, Εκθεση, ανοίγει τη Δευτέρα 21 Μαϊου 2012 η αυλαία των πανελλαδικών εξετάσεων 2012. Διαβάστε συμβουλές και SOS.

Ως ώρα έναρξης της εξέτασης για την Νεοελληνική Γλώσσα, Εκθεση, ορίζεται η 08:30 π.μ., κοινή για τους υποψηφίους ημερησίων και εσπερινών Λυκείων.

Οι υποψήφιοι θα πρέπει να προσέρχονται στις αίθουσες εξέτασης μέχρι τις 08:00 το πρωί.

Τα μυστικά της περίληψης για την Εκθεση, Νεοελληνική Γλώσσα για τις πανελλήνιες 2012:

Σύµφωνα µε τον Κώστα Αγγελάκο, λέκτορα στο Ιόνιο Πανεπιστήµιο, η γραφή της περίληψης καθιστά απαραίτητη την άσκηση των µαθητών στην ανάγνωση του κειµένου. Με την πρώτη ανάγνωση οι µαθητές εντοπίζουν και καταγράφουν το νοηµατικό κέντρο του κειµένου. Είναισηµαντικό να αφιερωθεί χρόνος στην προσέγγιση των «νοηµατικών κέντρων» που εντόπισαν οι µαθητές. H δεύτερη ανάγνωση έχει στόχο την παρακολούθηση της σειράς εξέλιξης των γεγονότων – ιδεών στο κείµενο παράγραφο προς παράγραφο. Στη συνέχεια, η επεξεργασία του κειµένου είναι δυνατόν να πραγµατοποιηθεί µε την τεχνική των πλαγιότιτλων.

Οι υποψήφιοι πρέπει να έχουν υπόψη τους ότι περίληψη είναι η συνοπτική απόδοση του περιεχοµένου ενός κειµένου µε ένα σύντοµο κείµενο που αποδίδει τις βασικές ιδέες του αρχικού κειµένου χωρίς να αλλοιώνει το πνεύµα του συγγραφέα.

Το κυριότερο χαρακτηριστικό γνώρισµα της περίληψης είναι ότι περικλείει το κύριο στοιχείο και τις ιδέες του κειµένου µόνο και δεν είναι σχολιασµός. ∆εν επιδιώκονται δηλαδή η εξήγηση, η ανάλυση ή η κριτική των σκέψεων και των ιδεών του συγγραφέα.Η περίληψη είναι ένα νέο κείµενο, προσωπικό δηµιούργηµα του κάθε µαθητή. Αυτό σηµαίνει ότι οι υποψήφιοι δεν πρέπει να µιµούνται το ύφος του συγγραφέα και να αποφεύγουν, όσο είναι δυνατόν, τη χρήση λέξεων ή φράσεων του κειµένου. Αν χρειαστεί να κάνουν κάτι τέτοιο µε λέξεις κα φράσεις -κλειδιά, τότε πρέπει να χρησιµοποιούν εισαγωγικά. Το ύφος να έχει καθαρά πληροφοριακό χαρακτήρα.

Η ισόρροπη ανάπτυξη των βασικών ιδεών του κειµένου. Οι υποψήφιοι οφείλουν να διακρίνουν το ουσιώδες από το επουσιώδες και µέσα από την περίληψή τους να αναδεικνύουν τις βασικές ιδέες. Να µην περιλαµβάνουν πληροφορίες που δεν σχετίζονται άµεσα µε το κύριο θέµα, ούτε λεπτοµέρειες, παραδείγµατα και διευκρινίσεις που δεν είναι απαραίτητες. Είναι προτιµότερο η περίληψη να γράφεται ως µια ενιαία παράγραφος. Ωστόσο, υπάρχει και η δυνατότητα να χωριστεί σε παραγράφους µε βάση τη δοµή και το νόηµα του δοθέντος κειµένου, ιδιαίτερα αν η έκτασή της το επιτρέπει.

Έκθεση: οδηγίες για να μη βγείτε εκτός θέματος
Τι αξιολογείται στην ανάπτυξη της Έκθεσης:

1. Ο μαθητής απαντά γραπτά σε ερωτήσεις που αφορούν ένα κείμενο και με τις οποίες:

α) επιδιώκεται να κατανοεί το περιεχόμενο ενός κειμένου, δηλαδή:

* να διακρίνει τους τρόπους πειθούς (επίκληση στη λογική, επίκληση στο συναίσθημα του δέκτη, επίκληση στην αυθεντία, επίκληση στο ήθος του πομπού)

* να διακρίνει τα μέσα πειθούς (επιχειρήματα, τεκμήρια)

* να διακρίνει το είδος της συλλογιστικής πορείας (παραγωγική – επαγωγική) που ακολουθείται σε ένα κείμενο

* να αξιολογεί τα μέσα πειθούς. Πιο συγκεκριμένα:

– να ελέγχει την αλήθεια, την εγκυρότητα και την ορθότητα ενός επιχειρήματος

– να ελέγχει την αξιοπιστία των τεκμηρίων

* να διακρίνει τους τρόπους και τα μέσα πειθούς

– στη διαφήμιση

– στον πολιτικό λόγο

– στον επιστημονικό λόγο

* να διακρίνει την πειθώ από την προπαγάνδα

* να διακρίνει τα είδη του δοκιμίου, προσέχοντας την οργάνωση/δομή (συνειρμική – λογική), τον σκοπό (απόδειξη μιας θέσης – ελεύθερος στοχασμός), τη σκοπιά (υποκειμενική – αντικειμενική), τη γλώσσα (ποιητική, αναφορική λειτουργία) κ.τλ.

* να διακρίνει ορισμένα χαρακτηριστικά του δοκιμίου, όπως ο υποκειμενισμός, ο αντιδιδακτισμός, ο κοινωνικός χαρακτήρας, ο εξομολογητικός τόνος κ.τλ.

* να εντοπίζει σε ένα δοκίμιο/άρθρο το θέμα, την άποψη του συγγραφέα, τα μέσα πειθούς που χρησιμοποιεί για να τεκμηριώσει την άποψή του, τις προτάσεις του για την αντιμετώπιση του προβλήματος κ.τλ.

* να διακρίνει το δοκίμιο από άλλα συγγενή είδη του λόγου, όπως το άρθρο, η επιφυλλίδα

β) επιδιώκεται να κατανοεί την οργάνωση ενός κειμένου, δηλαδή:

* να εντοπίζει τα βασικά μέρη (πρόλογο, κύριο μέρος, επίλογο) και τις νοηματικές ενότητες του κειμένου

* να επισημαίνει τους διάφορους τρόπους με τους οποίους οργανώνεται ο λόγος, π.χ. με αιτιολόγηση, με σύγκριση και αντίθεση, με ορισμό, με διαίρεση, με παράδειγμα κ.τλ.

* να σχολιάζει τη συνοχή του κειμένου (διαρθρωτικές λέξεις κ.τλ.)

* να χωρίζει το κείμενο σε παραγράφους, να δίνει πλαγιότιτλους σε παραγράφους/νοηματικές ενότητες, να διευθετεί τη συνοχή του κειμένου

γ) επιδιώκεται να διερευνά τη γλώσσα του κειμένου (λεξιλόγιο, στίξη, μορφοσυντακτικά φαινόμενα, γλωσσικές ποικιλίες, λειτουργίες της γλώσσας, ύφος κ.τλ.), δηλαδή:

* να εντοπίζει και να αιτιολογεί την επιλογή του πομπού

– στην ενεργητική ή παθητική φωνή

– στο ρηματικό πρόσωπο / τον χρόνο / την έγκλιση

– στον μακροπερίοδο ή όχι λόγο

– στην παράταξη ή στην υπόταξη

– στα ρηματικά ή ονοματικά σύνολα

– στην αναφορική ή στην ποιητική λειτουργία της γλώσσας

– στα σημεία της στίξης

– σε λόγιες ή λαϊκές λέξεις, σε ειδικό λεξιλόγιο, όρους κ.τλ.

* να διευθετεί τη στίξη, να διορθώνει την ορθογραφία του κειμένου

* να ερμηνεύει λέξεις, να αξιολογεί την ακρίβεια και τη σαφήνεια του λεξιλογίου

* να αντικαθιστά λέξεις του κειμένου με συνώνυμα, να βρίσκει αντώνυμα, να σχηματίζει φράσεις με ορισμένες λέξεις του κειμένου κ.τλ.

* να χωρίζει το κείμενο σε παραγράφους και να διευθετεί τη συνοχή του

* να χαρακτηρίζει το ύφος του κειμένου λαμβάνοντας υπόψη την επικοινωνιακή περίσταση (δέκτη, σκοπό, είδος λόγου κ.τλ.).

2. Ο μαθητής προχωρεί σε διάφορες γραπτές εργασίες με αφόρμηση το συγκεκριμένο κείμενο.

Επιδιώκεται ο μαθητής:

* να πυκνώνει ένα κείμενο, να κάνει την περίληψη του κειμένου, να δίνει έναν τίτλο στο κείμενο ή πλαγιότιτλους σε παραγράφους / νοηματικές ενότητες του κειμένου

* να οργανώνει το διάγραμμα του κειμένου

* να αναπτύσσει μια φράση, μια παράγραφο, ένα επιχείρημα του κειμένου

* να ανασκευάζει τα επιχειρήματα του κειμένου και να αναπτύσσει την αντίθετη άποψη

* να μετασχηματίζει ένα κείμενο π.χ. από ένα είδος λόγου σε ένα άλλο.

Διαβάστε ποιες αλλαγές εξετάζονται στις ημερομηνίες των πανελληνίων εξετάσεων 2012, λόγω των εκλογών.

• Πανελλήνιες 2024 πρόγραμμα: Πότε ξεκινούν, αναλυτικά το πρόγραμμα ΓΕΛ και ΕΠΑΛ

• Πανελλήνιες 2023, smsresults.minedu.gov.gr: Αποτελέσματα Πανελλαδικών εξετάσεων εδώ

• Πανελλήνιες 2023 Νεοελληνική Γλώσσα: Θέματα, Απαντήσεις, Πρόγραμμα