Σαρωτικές αλλαγές στο νέο Λύκειο: Διπλές Πανελλήνιες, μαθήματα εμβάθυνσης, πολυκλαδικότητα

Τι αλλάζει στο νέο Λύκειο και τις Πανελλήνιες εξετάσεις;

Σημαντικές αλλαγές όσον αφορά την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση φέρει το νομοσχέδιο για τη μεταρρύθμιση του Λυκείου, το οποίο θα τεθεί σύντομα σε διαβούλευση απ’ το υπουργείο Παιδείας.

Κεντρικά οργανωμένες εξεταστικές διαδικασίες θα πραγματοποιούνται δύο φορές το χρόνο, στο τέλος Ιανουαρίου και οι τελικές τον Ιούνιο.

Όπως ανακοίνωσε το υπουργείο, τα διαγωνίσματα του Ιανουαρίου θα συμμετέχουν στον βαθμό πρόσβασης με ένα ποσοστό μόνο αν βελτιώνουν τον βαθμό του Ιουνίου, αλλιώς δεν θα μετράνε. Σύμφωνα με το υπουργείο, αυτή η ευκαιρία για βελτίωση είναι ένα πολύ σημαντικό «μπόνους» για τους μαθητές και ταυτόχρονα «αποδραματοποιεί» τις τελικές εξετάσεις.

Τελικά, ο βαθμός πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση θα προκύπτει από τις εξετάσεις σε συνδυασμό με τον βαθμό απολυτηρίου. Για την πρώτη χρονιά εφαρμογής του νομοσχεδίου το απολυτήριο θα επηρεάζει σ΄ένα 20% τον τελικό βαθμό ενώ σταδιακά θα αυξάνεται.

Με το νέο σύστημα, όπως εκτιμά και το υπουργείο, η αξιολόγηση των μαθητών δεν θα περιορίζεται απλώς στις πανελλήνιες αλλά και στην γενική επίδοσή του κατά την Γ’΄τάξη του Λυκείου.

Οι κεντρικά οργανωμένες εξετάσεις του Ιουνίου αφορούν τέσσερα μαθήματα. Πλην της Νέας Ελληνικής Γλώσσας και Γραμματείας, στο οποίο εξετάζονται όλοι, τα υπόλοιπα τρία είναι μαθήματα εμβάθυνσης που επιλέγει κάθε μαθητής/τρια.

Ο υποψήφιος θα καλείται να επιλέξει τα μαθήματα που θα του «ανοίγουν» το επιστημονικό πεδίο το οποίο τον ενδιαφέρει.

Ως τρίτο μάθημα εμβάθυνσης:

επιλέγει μάθημα που συνδυάζεται με κάποιο μάθημα του αρχικού ζεύγους δημιουργώντας νέο ζεύγος, που δίνει πρόσβαση και σε άλλο επιστημονικό πεδίο,
επιλέγει μάθημα που προαπαιτείται για συγκεκριμένα τμήματα (σε συνδυασμό με το ζεύγος που επέλεξε), δηλ. σχέδιο, ξένες γλώσσες, μουσική,
επιλέγει ένα μάθημα που απλώς τον ενδιαφέρει.
Επέκταση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης
Σταδιακή επέκταση της υποχρεωτική εκπαίδευση ορίζει το υπουργείο Παιδείας:

«Επί δεκαετίες η υποχρεωτική εκπαίδευση έχει καθηλωθεί με όριο το 15ο έτος. Επεκτείνουμε την υποχρεωτική εκπαίδευση έως το 18ο έτος για τη γενιά που ξεκινά το σχ. έτος 2017-8 την Α΄ Λυκείου»

«Πολυκλαδικότητα», επικοινωνία ΓΕΛ και ΕΠΑΛ

Οι διακριτές δομές μεταξύ ΓΕΛ και ΕΠΑΛ διατηρούνται ωστόσο καθιερώνεται η μεταξύ τους επικοινωνία, ο «αλληλο-δανεισμός» μαθημάτων (δια ζώσης στην περίπτωση που τα δύο σχολεία συστεγάζονται, διαφορετικά εξ αποστάσεως, μέσω ειδικής πλατφόρμας), όπως αναφέρεται στο νομοσχέδιο.

Πώς διαμορφώνονται οι Α΄, Β΄ και Γ’ τάξεις Λυκείου

Στην Α΄ τάξη του ΓΕΛ και του ΕΠΑΛ, σχεδόν όλα τα μαθήματα είναι υποχρεωτικά για όλους.

Η Β΄ τάξη αποτελεί μια μεταβατική τάξη με περισσότερα μαθήματα επιλογής, ώστε οι μαθητές να δουν τα ενδιαφέροντά τους (στο ΓΕΛ με τη μορφή επιλογών εμβάθυνσης, στο ΕΠΑΛ με τη μορφή μαθημάτων τομέα).

Στη Γ΄ τάξη, δίνεται έμφαση στα ενδιαφέροντα των μαθητών, που διαμορφώνουν το προσωπικό τους ωρολόγιο πρόγραμμα, με λίγες διδακτικές ώρες αφιερωμένες στα κοινά για όλους μαθήματα.

Β΄ και Γ΄ ΓΕΛ: Λιγότερα μαθήματα με περισσότερες ώρες το καθένα

Σύμφωνα με το υπ. Παιδείας, επιδιώκεται αύξηση των ωρών ανά μάθημα και μείωση των μαθημάτων στα ΓΕΛ. Στη Β΄ ΓΕΛ τα περισσότερα μαθήματα θα είναι 4/ωρα και στη Γ΄ ΓΕΛ είναι 6/ωρα.

Σύμφωνα με το υπουργείο, με το συγκεκριμένο σύστημα επιτυγχάνονται τα εξής:

Τα «ειδικά» μαθήματα (σχέδιο, μουσική, ξένες γλώσσες) διδάσκονται στο σχολείο, δεν επαφίενται σε εξωσχολική προετοιμασία, όλα τα εξάωρα μαθήματα που παρακολουθούν οι μαθητές/τριες είναι μαθήματα που μετράνε στον βαθμό πρόσβασης στα ΑΕΙ, (παρότι άλλα μετράνε περισσότερο και άλλα λιγότερο), οπότε θεραπεύεται η παθογένεια της αδιαφορίας που παρατηρείται σήμερα στα μαθήματα που δεν παίζουν ρόλο στην εισαγωγή, επειδή αφιερώνονται 6 ώρες στα 4 μαθήματα που σχετίζονται με την πρόσβαση, μειώνεται η ανάγκη εξωσχολικής υποστήριξης.

«Αν κάποιος μαθητής/τρια δεν προτίθεται να συνεχίσει σπουδές στην τριτοβάθμια, επιλέγει μαθήματα που δίνουν εφόδια για την επαγγελματική ζωή του/της (ξένες γλώσσες, πληροφορική, πρακτική λογιστική…)», συμπληρώνει το υπουργείο.

Αναλυτικότερα τα μαθήματα και οι διδακτικές ώρες

Στη Β΄ ΓΕΛ

Στο ισχύον σύστημα υπάρχουν 18 μαθήματα (16 υποχρεωτικά και 2 προσανατολισμού σε 35 ώρες διδασκαλίας) ενώ στο προτεινόμενο 10 συνολικά (7 υποχρεωτικά και 3 επιλογής σε 34 ώρες διδασκαλίας).

Στη Γ΄ ΓΕΛ

Στο ισχύον σύστημα υπάρχουν 15 μαθήματα (9 υποχρεωτικά και 5 προσανατολισμού και 1 επιλογής σε 32 ώρες) ενώ στο προτεινόμενο υπάρχουν 7 μαθήματα (3 υποχρεωτικά και 4 επιλογής σε 29 ώρες)

Πώς θα προκύπτει το απολυτήριο της Γ’ Λυκείου

Σε ένα ποσοστό από τους βαθμούς των 2 τετραμήνων.

Οι βαθμοί των τετραμήνων λαμβάνουν υπ’ όψιν τη συνολική συμμετοχή στην τάξη, καθώς και το διαγώνισμα 1ου τετραμήνου το οποίο διεξάγεται σε όλα τα σχολεία συγκεκριμένη μέρα για κάθε μάθημα, με θέματα που καταθέτουν σε ειδική πλατφόρμα τα χαράματα της ίδιας μέρας επιτροπές έμπειρων εκπαιδευτικών από όλες τις περιφέρειες και με αυτόματη διόρθωση των απαντήσεων (ηλεκτρονικό σύστημα),
μια εκτενή εργασία που πραγματοποιείται για κάθε μάθημα εντός του σχολείου υπό την καθοδήγηση και την επίβλεψη του/της εκπαιδευτικού του μαθήματος, που κατατίθεται σε ειδική πλατφόρμα όπου
ελέγχεται για την περίπτωση αντιγραφής και που βαθμολογείται ανώνυμα από αξιολογητές ειδικού μητρώου,
σε ένα ποσοστό από τους βαθμούς κεντρικά οργανωμένων εξετάσεων στις οποίες τα γραπτά διορθώνονται ανώνυμα.

Αλλαγές περιεχομένου, μεθόδων διδασκαλίας και αξιολόγησης

Αλλαγές προβλέπονται στο περιεχόμενο των μαθημάτων (διεπιστημονική προσέγγιση, συσχέτιση με την πραγματικότητα…) και στις πρακτικές διδασκαλίας και αξιολόγησης. Συγχρόνως, αλλάζει ο τρόπος αξιολόγησης, ώστε τα παιδιά να μην αξιολογούνται με βάση την ικανότητα απομνημόνευσης αλλά την ικανότητα αναπλαισίωσης της γνώσης σε νέο, άγνωστο περιβάλλον. Σε αυτή την κατεύθυνση σχεδιάζεται συστηματική επιμόρφωση των εκπαιδευτικών.

Δημιουργικές δραστηριότητες και μαθητικές κοινότητες

«Παρά τον προπαρασκευαστικό χαρακτήρα της Γ΄ Λυκείου η τάξη αυτή υπηρετεί και τους γενικότερους στόχους της εκπαίδευσης», δηλώνει το υπουργείο Παιδείας, ενώ τονίζει πως «αυτό επιτυγχάνεται και με την ανανέωση του θεσμού των μαθητικών κοινοτήτων που εμπεδώνουν τις αρχές της δημοκρατίας και με την εισαγωγή του δίωρου των συλλογικών Δημιουργικών Δραστηριοτήτων (δράσεις αλληλεγγύης, οικολογικές, καλλιτεχνικές…) στον σχεδιασμό των οποίων θα παίζουν σημαντικό ρόλο οι μαθητικές κοινότητες».

• Πανελλήνιες 2024 πρόγραμμα: Πότε ξεκινούν, αναλυτικά το πρόγραμμα ΓΕΛ και ΕΠΑΛ

• Πανελλήνιες 2023, smsresults.minedu.gov.gr: Αποτελέσματα Πανελλαδικών εξετάσεων εδώ

• Πανελλήνιες 2023 Νεοελληνική Γλώσσα: Θέματα, Απαντήσεις, Πρόγραμμα