Γιατί η Ελλάδα δεν μπορεί να γίνει Αργεντινή

Γιατί η Ελλάδα δεν μπορεί να συγκριθεί με την περιπέτεια της Αργεντινής με το ΔΝΤ; Ποια τα οφέλη της Αργεντινής από το δικό της νόμισμα;

Η Ελλάδα δεν πρέπει να εφησυχαστεί και να πιστέψει πως μια έξοδος από το ευρώ θα οδηγήσει σε ένα μικρό σοκ αρχικά και σε μία απότομη ανάκαμψη στην συνέχεια, όπως συνέβη με την περίπτωση της Αργεντινής και της Ασίας, όταν υποτίμησαν τα νομίσματά τους πριν μία δεκαετία περίπου, όπως αναφέρει το Reuters σε σημερινή του ανάλυση.

Η εμπειρία άλλων χωρών δείχνει ότι η Ελλάδα θα μπορούσε ίσως να ωφεληθεί και αυτή αφού υποχωρήσει η αναταραχή που θα προκαλέσει η έξοδός της από τη ζώνη του ευρώ, αλλά τα στοιχεία δείχνουν, και οι οικονομολόγοι πιστεύουν, ότι θα ήταν πολύ αδύναμη για να μπορέσει να εξέλθει μόνη της από το πρόβλημα.

Όπως σημειώνει ο Nick Kounis, επικεφαλής μακροοικονομικής έρευνας στην ABN AMRO, είναι άλλο να αφήσει μία χώρα το κλείδωμα της ισοτιμίας του νομίσματός της και άλλο να αφήσει εντελώς ένα νόμισμα. Δεν είναι ένα μαγικό ραβδί που μπορεί να επιλύσει όλα τα προβλήματα της Ελλάδας.

Η εμπειρία της Αργεντινής μετά το default και την εγκατάλειψη του peg του νομίσματός της το 2001-2002 είναι αδιαμφισβήτητα ενθαρρυντική. Η οικονομία της συρρικνώθηκε για τέσσερα διαδοχικά έτη από το 1999 έως το 2002, συμπεριλαμβανομένης μίας συρρίκνωσης 10,%9 κατά το τελευταίο έτος, αλλά στη συνέχεια αναπτύχθηκε κατά μέσο όρο κατά 9% στα επόμενα πέντε έτη.

Η ασιατική οικονομική κρίση του 1997 οδήγησε σε ντόμινο σε όλες τις περιοχές, καθώς οι αγορές επιτέθηκαν σε αυτά που θεωρούσαν ως υπερτιμημένα νομίσματα, αναγκάζοντας το ΔΝΤ να διασώσει αρκετές χώρες. Μέσα σε λίγα χρόνια, είχαν και πάλι ευημερία, κυρίως λόγω των εξαγωγών οι οποίες ήταν πιο ανταγωνιστικές από τις χαμηλότερες συναλλαγματικές ισοτιμίες τους.

Θα μπορούσε λοιπόν αυτό να είναι ένα μοντέλο για την Ελλάδα, που ζει στο πέμπτο έτος της ύφεσης, ώστε να αποφύγει τη χρεοκοπία;

Όπως σημειώνεται, οι αισιόδοξοι τονίζουν την έντονα ευαίσθητη προς την τιμή φύση των προϊόντων που εξάγει Ελλάδα.

Σύμφωνα με την Thomson Reuters Datastream, υπάρχει μια αρνητική συσχέτιση μεταξύ του ισοζυγίου πληρωμών των κρατών της περιφέρειας, όπως η Ελλάδα, και της ισοτιμίας δολαρίου / ευρώ. Με απλά λόγια, ένα ισχυρό ευρώ τείνει να συμπιέζει το εμπόριο των χωρών αυτών και ένα ασθενέστερο νόμισμα το ενισχύει.

Κατά το παρελθόν έτος, το ευρώ έχει υποχωρήσει 6% σε εμπορικά σταθμισμένη βάση, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΚΤ, ενώ η λιτότητα στην Ελλάδα οδήγησε σε μια εσωτερική υποτίμηση της τάξης του 15%, μέσω παραγόντων όπως η μείωση των μισθών, όπως επισημαίνουν οι οικονομολόγοι.

Ο εξαγωγικός τομέας στην Ελλάδα επωφελήθηκε, με τις πωλήσεις των προϊόντων της στο εξωτερικό να αυξάνονται 37% το 2011 και 19% κατά τους δύο πρώτους μήνες του τρέχοντος έτους. Οι αφίξεις τουριστών αυξήθηκαν κατά 14% τους πρώτους οκτώ μήνες του 2011, ίσως βοηθούμενες από τις αναταραχές στη Βόρεια Αφρική.

Ωστόσο, ενώ οι εισαγωγές μειώθηκαν 10% πέρυσι, η Ελλάδα εξακολουθεί να έχει εμπορικό έλλειμμα 20,8 δισ. ευρώ, το πέμπτο υψηλότερο στην Ευρωπαϊκή Ένωσης.

Το βασικό πρόβλημα είναι ότι οι εξαγωγές συνεχώς επισκιάζονται από τις εισαγωγές και αντιπροσωπεύουν μόλις πάνω από το 20% του ΑΕΠ. Και για μια χώρα με αυτό το επίπεδο της εξάρτησης από τα εμπορεύματα που εισάγονται από το εξωτερικό, ένα βαριά υποτιμημένο νόμισμα σημαίνει ένα πράγμα : ανεξέλεγκτο πληθωρισμό.

H Ελλάδα, για παράδειγμα, εισάγει σχεδόν όλες της ανάγκες της στον κλάδο της ενέργειας. Και αύξηση των εξαγωγών της, μέχρι τώρα έχει κάνει ελάχιστα για την τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης, λόγω των χαμηλότερων μισθών που οδήγησαν στην καταστροφή την εγχώριας κατανάλωσης.

Οι εξαγωγές της Αργεντινής προς το ΑΕΠ εκτοξεύτηκαν στο 28% το 2002 από 12% το 2001, μία απότομη αύξηση, ακόμη και λαμβάνοντας υπόψη την πτώση του ΑΕΠ, και οδήγησε σε ένα πλεόνασμα τρεχουσών συναλλαγών μετά από 11 συνεχόμενα χρόνια ελλείμματος.

Μετά από τη νομισματική κρίση στην Ασία, οι εξαγωγές προς ΑΕΠ της Νότιας Κορέας άγγιξαν το 46% από 32% πριν. Για την Ινδονησία, στο 53% από 28%. Και, οι δύο χώρες επίσης γύρισαν τα ελλείμματα τρεχουσών συναλλαγών σε πλεονάσματα.

Οι οικονομολόγοι όμως αμφιβάλλουν εάν η Ελλάδα θα μπορούσε να αναδημιουργήσει τις επιτυχίες τους.

Η Αργεντινή και τα ασιατικά κράτη βασιζόντουσαν σε μια κατά τα άλλα σχετικά ισχυρή παγκόσμια οικονομία, μια πολυτέλεια που δεν παρέχεται στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή . Η Αργεντινή επωφελήθηκε από το commodity boom κατά την περίοδο 2003-2004.

Όπως σημειώνει ο Kounis, η έξοδο της Ελλάδας θα μπορούσε να κάνει τέτοια ζημιά που οι εξαγωγικές της αγορές θα υποφέρουν, ενώ και άλλα κράτη της ζώνης του ευρώ θα μπορούσαν να πληγούν σοβαρά από την μετάδοση της ελληνικής εξόδου.

Οι οικονομολόγοι υποστηρίζουν επίσης ότι η υποτίμηση θα επιβραδύνει επίσης την αναγκαία πρόοδο σε θέματα όπως η φορολογική συμμόρφωση, τον διογκωμένο δημόσιο τομέα και τις μη αποδοτικές δημόσιες δαπάνες.

Η βασική δομή της ελληνικής οικονομίας πρέπει να αλλάξει για να αποφύγει τη χρεοκοπία, όπως τονίζει ο Marco Valli επικεφαλής οικονομολόγος της ευρωζώνης στην UniCredit, και προσθέτει πως μια ελληνική έξοδος μπορεί να βοηθήσει μερικούς τομείς, αλλά θα μπορούσε να εισάγει τον πληθωρισμό και να οδηγήσει τις τιμές της ενέργειας στα…ουράνια.

Η Ελλάδα δεν έχει τις προϋποθέσεις να επωφεληθεί από την ισχυρή υποτίμηση, σημειώνει και ο Vanden Houte, οικονομολόγος της ING. «Δεν είναι όπως η Νότια Κορέα, μια ισχυρή βιομηχανική χώρα, και οι συγκρίσεις με την Αργεντινή είναι παρατραβηγμένες».

Διαβάστε για το πείραμα του ΔΝΤ στην Αργεντινή και ποια η κατάληξη.

• Credit Suisse χρεοκοπία: Η αλήθεια που κρύβουν. Ποιος ο Τζεντίλ που συνδέει Enron, Lehman Brothers, SVB

• Σε πανικό ο Πούτιν: «Η Ρωσία θα χρεοκοπήσει στις 15 Απριλίου 2022». Εκτίναξη CDS

• Εκπαιδευτήρια Ζηρίδη: Γιατί πραγματικά κλείνουν, πώς έφτασαν στο λουκέτο. Σκάνδαλα και χρέη