Τι αναφέρει το νέο Μνημόνιο για τις απολύσεις δημοσίου και την έκτακτη εισφορά; Ποια είναι τα νέα στοιχήματα για την κυβέρνηση από Σεπτέμβριο;
Απώλειες και νέα στοιχήματα για την κυβέρνηση από Σεπτέμβριο προέκυψαν κατά τις τελευταίες διαπραγματεύσεις με την τρόικα, σύμφωνα με το νέο Μνημόνιο που δόθηκε στη δημοσιότητα από την Κομισιόν.
Η έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης από 1% έως 4%, που αποτελεί θηλιά στο λαιμό των ελληνικών νοικοκυριών, έλαβε και δεύτερη παράταση και θα επιβληθεί και για τα εισοδήματα του 2016. Αυτό συνέβη καθώς έπρεπε να καλυφθεί η «μαύρη» τρύπα που προέκυψε στα έσοδα από τη μη εφαρμογή της εισφοράς 0,2% στο τζίρο των επιχειρήσεων και την απόφαση να μην περισπούν περαιτέρω οι αποδοχές των ένστολων και των αποστράτων.
Παράλληλα η Κομισιόν αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να πάρει παράταση έως το 2014 και το «χαράτσι» ακινήτων. Η τρόικα εμφανίζεται προβληματισμένη από το δημοσιονομικό κενό ύψους περίπου 4 δισ. ευρώ για την διετία 2015-2016. Εάν η Κομισιόν δεν πειστεί τελικά από το σχέδιο του οικονομικού επιτελείου για τον ενιαίο φόρο ακινήτων, που αναμένεται να κατατεθεί το φθινόπωρο, ότι μπορεί να εισπράξει έσοδα ύψους 2,7- 2,9 δισ. ευρώ και να πετύχει τους στόχους, τότε το χαράτσι θα παραμείνει.
Πιο αναλυτικά το αναθεωρημένο νέο μνημόνιο υπογραμμίζει ότι η κυβέρνηση δεσμεύτηκε να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα «περιλαμβανομένης της παράτασης των ήδη θεσμοθετημένων μέτρων» προκειμένου να εξασφαλίσει έσοδα 2,9 δισ. ευρώ κάθε χρόνο από τα ακίνητα. Ωστόσο, η Κομισιόν εκτιμά ότι ο στόχος για τον νέο φόρο είναι φιλόδοξος μέσα σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα και αναμένει νέα αναβολή στην εφαρμογή του χαρατσιού της ΔΕΗ έως το 2014.
Η χώρα έχει κάνει συνολική πρόοδο, έστω και βραδεία, κυρίως στη δημοσιονομική προσαρμογή και στην ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης των τεσσάρων μεγάλων τραπεζών, τονίζει η έκθεση της Κομισιόν, η οποία συνοδεύεται από το MoU, το οποίο ορίζει τις απαιτήσεις της Κομισιόν για την εκταμίευση των επόμενων δόσεων.
Οι μακροοικονομικές προοπτικές, αναφέρεται, παραμένουν εν γένει αμετάβλητες σε σχέση με την προηγούμενη έκθεση και οι δημοσιονομικές εξελίξεις είναι σε γενικές γραμμές στη σωστή τροχιά. Ωστόσο, σημειώνεται ότι η αποστολή της τρόικας αρχικώς εντόπισε νέα ελλείμματα, ειδικά στον τομέα υγείας, που απειλούν την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων για πρωτογενές ισοζύγιο το 2013 και το 2014.
Το νέο δημοσιονομικό έλλειμμα οφείλεται σε υπερβάσεις δαπανών στον τομέα της υγείας, σε καθυστερήσεις στην έκδοση φόρων ακινήτων, σε μειωμένες ασφαλιστικές εισφορές και στην απουσία εφαρμογής ορισμένων μέτρων. Η κυβέρνηση έχει εντοπίσει τα απαραίτητα μέτρα που πρέπει να υιοθετήσει για να εξασφαλίσει τους στόχους.
Τα αυξημένα δημόσια έσοδα και η μεταρρύθμιση της μη αποδοτικής είσπραξης εσόδων αποτελούν τις βασικές προτεραιότητες, τονίζεται στην έκθεση του νέου Μνημονίου.
Η Κομισιόν τονίζει ότι ο κίνδυνος εφαρμογής του προγράμματος παραμένει σημαντικός. Ο βασικός αφορά την αποφασιστικότητα της κυβέρνησης να αντιμετωπίσει τα κατεστημένα συμφέροντα. Επιπλέον, η ανάκαμψη της οικονομίας εξακολουθεί να αντιμετωπίζει τα προβλήματα που προκάλεσε η μεγάλη ύφεση το 2013 και η αδύναμη οικονομική ανάπτυξη στην ευρωζώνη.
Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν επίσης κάποια “θετικά ρίσκα”. Συγκεκριμένα, η διαρκής ισχυρή εφαρμογή της πολιτικής μπορεί να βοηθήσει στην άρση της αβεβαιότητας και να παρακινήσει ταχύτερη επιστροφή των επενδύσεων, κυρίως των ξένων. Θα μπορούσε επίσης να υπάρξει κάποιος ισχυρότερος αντίκτυπος από την ένεση ρευστότητας που αναμένεται από την εκκαθάριση των οφειλών του Δημοσίου, τα προγράμματα δημόσιων έργων και την πιο δυναμική τουριστική σεζόν.
Τα προαπαιτούμενα για τη δόση του Οκτωβρίου
Η Ελλάδα θα πρέπει να ολοκληρώσει τέσσερις ενέργειες έως τα τέλη Σεπτεμβρίου, οπότε και επανέρχεται η τρόικα για τη νέα αξιολόγηση του προγράμματος προκειμένου να πάρει την επόμενη υποδόση.
1) Ειδικότερα, έως τα τέλη Αυγούστου, θα πρέπει να έχει αποφασίσει την αναδιάρθρωση μέσω σημαντικής μείωσης προσωπικού και εγκαταστάσεων των εταιριών ΕΛΒΟ, ΕΑΣ και Λάρκο, σε ευθυγράμμιση και με την κοινοτική νομοθεσία για τις κρατικές ενισχύσεις, με στόχο την ιδιωτικοποίηση ή το κλείσιμο των μονάδων.
Οι αποφάσεις θα πρέπει να είναι οριστικές και θα πρέπει να έχουν υλοποιηθεί έως τα τέλη Δεκεμβρίου του 2013.
2) Ακόμη, η κυβέρνηση θα πρέπει να επιβεβαιώσει τις ανεξόφλητες οφειλές φορέων της Γενικής Κυβέρνησης σε ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ, καθώς και να αποπληρώσει όλες τις μη αμφισβητούμενες οφειλές εντός του Αυγούστου.
3) Μία ακόμη εκκρεμότητα είναι ο ορισμός των 12.500 δημοσίων υπαλλήλων που θα υπαχθούν στο θεσμό της κινητικότητας ή θα απολυθούν.
4) Τέλος, θα πρέπει να αναθεωρηθεί με νομοθετική πράξη ο Κώδικας περί Δικηγόρων (Ν. 3026/1954), με στόχο την απελευθέρωση του επαγγέλματος.
Οι κίτρινες κάρτες
Το δημοσιονομικό κενό. Το δημοσιονομικό κενό υπολογίζεται σε περίπου 4 δισ. ευρώ και το χρηματοδοτικό, όπως είναι γνωστό σε 3,8 δισ. ευρώ και προκύπτει από το 2014. Αυτές οι προβλέψεις μάλιστα, στηρίζονται στην υπόθεση ότι θα υπάρξει σημαντική πρόοδος στην ικανότητα τόσο της φορολογικής διοίκησης όσο και των ασφαλιστικών ταμείων, στη συλλογή φόρων και εισφορών αντίστοιχα. Όπως επισημαίνεται, το φθινόπωρο, νέα μακροοικονομικά και δημοσιονομικά στοιχεία θα παράσχουν μια πιο πλήρη εικόνα για το κενό που θα πρέπει να καλυφθεί το 2015-2016.
Η είσπραξη φόρων. Η αύξηση των δημοσίων εσόδων και η αναμόρφωση του αναποτελεσματικού φοροεισπρακτικού μηχανισμού είναι πολύ σημαντικές προτεραιότητες , αλλά «παραμένουν ανησυχίες σχετικά με τη θέληση της ελληνικής διοίκησης να μαζέψει τα έσοδα αποτελεσματικά». Ανοίγει μάλιστα παράθυρο να μην εφαρμοστεί ο φόρος στα ακίνητα το 2014 αν δεν πειστεί η τρόικα ότι θα φέρει τα έσοδα 2,7 – 2,9 δισ. ευρώ που θέλει να εισπράξει. Σε αυτή την περίπτωση θα συνεχίσει το χαράτσι μέσω ΔΕΗ.
Η πληρωμή των χρεών του Δημοσίου. Το πρόγραμμα για την εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων οφειλών, που προέβλεπε την απελευθέρωση πιστώσεων ύψους 6 δισ. ευρώ έως τον Ιούλιο του 2013, έχει καθυστερήσει σημαντικά. Είναι απαραίτητο, να προχωρήσει η υλοποίηση αυτού του προγράμματος, το δυνατόν συντομότερο, για να δοθεί μια ανάσα στην οικονομία μέσω της εισαγωγής ρευστότητας που αρκετές επιχειρήσεις έχουν ανάγκη.
Ιδιωτικοποιήσεις. Περιορισμένη πρόοδος έχει γίνει σχετικά με την πώληση περιουσιακών στοιχείων μέσω ιδιωτικοποιήσεων, και οι εισπράξεις το 2013 είναι μέχρι τώρα καθαρά κάτω από τις προσδοκίες.
Το Δημόσιο. Ο περιορισμός της δημόσιας διοίκησης συνεχίζεται, αλλά περαιτέρω καθυστερήσεις παρατηρήθηκαν στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων της δημόσιας διοίκησης.
Οι αρχές ανανέωσαν τη δέσμευση τους να προχωρήσουν στην υλοποίηση ενός φιλόδοξου προγράμματος μεταρρυθμίσεων στη δημόσια διοίκηση, σταδιακά εντός του 2013. Οι αρχές έχασαν την προθεσμία που υπήρχε μέχρι το τέλος Ιουνίου για την ολοκλήρωση και υιοθέτηση «πλάνων στελέχωσης» για 450.000 υπαλλήλους, καθώς και για τη μεταφορά 12.500 υπαλλήλων στο σχήμα της κινητικότητας.
Έως το τέλος του Ιουνίου οι αρχές δεν είχαν υιοθετήσει πλάνα στελέχωσης πέρα από εκείνα που καλύπτουν 211.000 υπαλλήλους και είχαν υιοθετηθεί τον Απρίλιο, παρόλο που η προετοιμασία για άλλους 200.000 υπαλλήλους έχει προχωρήσει με αξιοσημείωτη ταχύτητα.
Κανένας υπάλληλος δεν είχε μπει στο σχήμα της κινητικότητας, εξαιτίας και τεχνικών ζητημάτων στο ταίριασμα των θέσεων που θα καταργηθούν, με τους υπαλλήλους που θα μετακινηθούν, αλλά κυρίως από την έλλειψη βούλησης που υπήρχε από τις αρχές μέχρι τον κυβερνητικό ανασχηματισμό του Ιουνίου του 2013, ο οποίος έδωσε νέα ώθηση.
Οι τιμές. Μια επιπλέον εμβάθυνση των μεταρρυθμίσεων στην αγορά προϊόντων παραμένει κρίσιμη για να ενισχυθούν οι επενδύσεις, η καινοτομία και ο ανταγωνισμός και για να συμπληρωθούν οι αλλαγές στην αγορά εργασίας.
Η παρακολούθηση της αγοράς λιανικών πωλήσεων δείχνει ότι οι μεταρρυθμίσεις ίσως να έχουν αρχίσει να αυξάνουν τον ανταγωνισμό και να μειώνουν τις τιμές.
Σημειώνεται πως επιπρόσθετη δράση έχει ληφθεί για να την απελευθέρωση του ωραρίου στο εμπόριο. Κάποια πρόοδος έχει γίνει στον τομέα των μεταφορών, για την χαλάρωση των περιορισμών στις οδικές μεταφορές και στην αναδιάρθρωση του σιδηροδρομικού τομέα.
Στο 1,6 δισ. ο στόχος από ιδιωτικοποιήσεις το 2013, αυγατίζει ο στόχος του 2014
Δεδομένων των πενιχρών εσόδων μέχρι στιγμής στο έτος από τις ιδιωτικοποιήσεις, η έκθεση μειώνει το φετινό στόχο κατά 1 δισ. Ειδικότερα, ο νέος στόχος εσόδων από τις αποκρατικοποιήσεις για την τρέχουσα χρήση ανέρχεται στο 1,6 δισ. ευρώ από προηγούμενο στόχο στα 2,6 δισ.
Παράλληλα, αυξάνεται ο στόχος για τα έσοδα της διετίας 2013 – 2014 στα 5,1 δισ. ευρώ.
Ακόμη, η πώληση του κρατικού μεριδίου στα Ελληνικά Πετρέλαια μετατίθεται για το γ’ τρίμηνο του 2014, μετά την πώληση της ΔΕΠΑ.
Διαβάστε τι προβλέπει το νέο μνημόνιο για φόρο ακινήτων και αντικειμενικές τιμές.
