Mια ολοκληρωμένη έρευνα του e-forologia για τις εξελίξεις στην αγορά εργασίας κατά την τελευταία 3ετία από τα οποία προκύπτουν σημαντικά συμπεράσματα για τα ακόλουθα:
Ποια τα επαγγέλματα που παρουσιάζουν μεγάλη ζήτηση;
Ποιοι οι κλάδοι που παρουσιάζουν δυναμική;
Πόσο αυξήθηκε το εργατικό δυναμικό την τελευταία 3ετία;
Γιατί μπήκε φρένο στην μείωση της ανεργίας;
Πόσο αυξήθηκαν οι μισθοί;
Πόσο μειώθηκε η μερική απασχόληση;
Αύξηση νέων επιχειρήσεων κατά την τελευταία 3ετία
Σημαντική αύξηση νέων εργαζομένων κατά την τελευταία 3ετία
Ενθαρρυντικά είναι τα στοιχεία από την αύξηση των εργαζομένων σε επιχειρήσεις ιδιωτικού τομέα όπου φέτος μετά από 10 περίπου χρόνια ξεπέρασε τα 2 εκ.. Συγκεκριμένα:
Αν σε αυτούς τους αριθμούς συνυπολογίσουμε και τους 170.000 εποχικούς εργαζόμενους στον τουρισμό καθώς και τους περίπου 50.000 εργαζόμενους που απασχολούνται με εργόσημο (εργάτες γης κ.ά.) τότε διαπιστώνουμε ότι ο συνολικός αριθμός των απασχολούμενων στον ιδιωτικό τομέα αγγίζει τα 2,4 εκατομμύρια.
Βέβαια αξίζει να σημειωθεί ότι ιδίως την φετινή χρονιά, πάνω από 50.000 εποχικοί απασχολούμενοι στον τουρισμό παρέμειναν άνεργοι λόγω της πανδημίας.
Με μεγάλη αγωνία θα περιμένουμε και τα στοιχεία του 1ου 6μήνου του 2021 μετά και το πλήρες άνοιγμα της αγοράς, όταν και όποτε γίνει αυτό για να διαπιστώσουμε το μέγεθος της ζημίας που θα έχει επέλθει.
Αξίζει παράλληλα να τονίσουμε ότι 2 μέτρα συνέβαλλαν στην διατήρηση του εργατικού δυναμικού εν μέσω πανδημίας και αυτά είναι οι ρήτρες διατήρησης για την επιστρεπτέα προκαταβολή και για τις αποζημιώσεις αναστολών εργασίας.
Η μείωση της 4ωρης Μερικής Απασχόλησης
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα στοιχεία από το ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ με την μερική απασχόληση. Παρατηρούμε ότι παρά την αύξηση του αριθμού των εργαζομένων, η μερική απασχόληση έως 4 ώρες/ημέρα διατηρήθηκε στον ίδιο αριθμό, κάτι το οποίο σημαίνει ότι μειώθηκε το ποσοστό επί του συνόλου των εργαζομένων από 19,14% το 2019 σε 17,75% το 2021.
Φρένο στην μείωση της ανεργίας έφερε η πανδημία
Κι εκεί που η ανεργία στην Ελλάδα είχε μπει σε κατηφορική τροχιά όλη την τελευταία 3ετία, η πανδημία πάτησε γερό φρένο ενώ κατά την καλοκαιρινή περίοδο παρατηρήθηκε και σημαντική αύξηση η οποία ήταν κατά κύριο λόγο εποχική λόγω της μη λειτουργίας χιλιάδων εποχικών επιχειρήσεων του τουρισμού.
Το limit down της ανεργίας εμφανίστηκε τον Φεβρουάριο του 2020 όπου κινήθηκε στο 15,5%, ένα νούμερο το οποίο είχε εμφανιστεί για τελευταία φορά πριν ακριβώς από 10 χρόνια από σήμερα και συγκεκριμένα από τον Φεβρουάριο του 2011. Μάλιστα έχει σημασία να αναφέρουμε ότι σε σχέση με τον αντίστοιχο Φεβρουάριο του 2019 η ανεργία μειώθηκε κατά σχεδόν 3% (από 18,4% σε 15,5%).
Αναλυτικότερα:
Η πορεία των μισθών στην Ελλάδα. Αυξήθηκε ο κατώτατος μισθός, παρέμεινε σταθερός ο μέσος μισθός!
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα συγκριτικά στοιχεία από το Πληροφοριακό Σύστημα Εργάνη για την πορεία των μισθών του ιδιωτικού τομέα στην χώρα μας κατά την τελευταία 3ετία.
Ενώ λοιπόν παρατηρείται μια μείωση των χαμηλόμισθων, δεν παρατηρούνται σημαντικές μεταβολές στον μέσο μισθό του Έλληνα κάτι το οποίο σημαίνει ότι έκλεισε κατά κάποιο τρόπο η ψαλίδα των μισθών.
Αξίζει να σημειωθεί βέβαια ότι προ 2ετίας, το 42% των Ελλήνων εργαζομένων είχε μισθό κάτω από 700€ ενώ σήμερα το ποσοστό αυτό έχει μειωθεί στο 35%. Ενώ παράλληλα, σημαντική αύξηση έχει παρουσιάσει ο αριθμός των εργαζομένων που λαμβάνουν από 700€ έως 1000€ ενώ οι μεγαλύτεροι των 1000€ μισθοί δεν παρουσιάζουν ιδιαίτερες διακυμάνσεις.
Αναλυτικότερα:
Ωστόσο ασήμαντη αύξηση παρουσιάζει ο μέσος μισθός στην Ελλάδα όπου το 2018 ήταν 1024€ ενώ στις αρχές του 2021 είναι λίγο πάνω από τα 1050€ παρότι στις αρχές του 2020 είχε ανέλθει στα 1070€
Βέβαια θα πρέπει να σημειώσουμε ότι πέραν των προαναφερόμενων διαφοροποιήσεων στους μισθούς, ο κάθε εργαζόμενους είδε μια επιπλέον αύξηση 2% στις καθαρές αποδοχές του η οποία οφείλεται στην μείωση των ασφαλιστικών εισφορών της τελευταίας 2ετίας
Η εκκρεμότητα του κατώτατου μισθού
Το θέμα της αύξησης του κατώτατου μισθού που ήταν προγραμματισμένη για το 2020 παίρνει και 2η αναβολή και πλέον οποιαδήποτε αύξηση αναμένεται να δοθεί μετά τον Αύγουστο του 2021
Υπενθυμίζουμε ότι η πρώτη αναβολή δόθηκε όταν με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που εκδόθηκε τον Μάιο μετατέθηκε η αύξηση του κατώτατου μισθού για το 2021, καθώς η έναρξη της διαδικασίας θα γινόταν τελικά τον Σεπτέμβριο του 2020 και θα ολοκληρωνόταν τον Ιανουάριο του 2021.
Αν τελικά ολοκληρωθεί η διαδικασία, δεν αποκλείεται να δοθεί μια αύξηση που θα κυμαίνεται από 5% έως 8% παρότι η προηγούμενη αύξηση ήταν στο 11%
Άποψή μας είναι ότι θα σημειωθούν και περαιτέρω καθυστερήσεις λόγω πανδημίας ενώ αν η πολυαναμενόμενη αύξηση συνδεθεί και με ρυθμούς ανάπτυξης και λοιπά οικονομικά μεγέθη, ίσως τελικά οδηγηθούμε σε αναβολή για τη φετινή χρονιά.
Η ασφαλιστική μεταρρύθμιση αύξησε τον μέσο όρο ηλικίας των εργαζομένων
Ρίχνοντας μια ματιά στις ηλικίες των εργαζομένων διαπιστώνουμε μια σημαντική αύξηση στην απασχόληση εργαζομένων άνω των 55 ετών ενώ ακόμη μεγαλύτερη είναι η αύξηση για πάνω από τα 64 έτη.
Συγκεκριμένα κατά την τελευταία 3ετία παρατηρούμε μια αύξηση κατά 30% στην ηλικία 55 έως 64 έτη και μια αύξηση 50% για εργαζόμενους > 64ων ετών.
Οι εργαζόμενοι ανά κλάδο και τα επαγγέλματα που έχουν ζήτηση
Αναλύοντας τα στοιχεία των εργαζομένων κατά την τελευταία 3ετία διαπιστώνουμε ότι ιδιαίτερα μεγάλη ζήτηση έχουν τα επαγγέλματα που συνδέονται με την Πληροφορική αλλά και τον Τουρισμό. Σημαντική είναι και η ζήτηση στο Ηλεκτρονικό Εμπόριο (που ήρθε για να μείνει) αλλά και στις ταχυμεταφορές οι οποίες είναι άμεσα συνδεδεμένες με το ηλεκτρονικό εμπόριο. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα επαγγέλματα στους κλάδους της υγείας και της εκπαίδευσης ενώ μετά από αρκετά χρόνια παρατηρείται μια αύξηση στην ζήτηση των εργαζομένων του οικονομικού κλάδου και ιδιαίτερα των λογιστικών υπηρεσιών. Ο κάτωθι πίνακας παρουσιάζει τα επαγγέλματα με την μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση κατά την τελευταία 3ετία.
Υπάρχουν ωστόσο και κλάδοι οι οποίοι παρουσιάζουν μείωση εργαζομένων. Σίγουρα στην 1η θέση έρχονται οι τραπεζοϋπάλληλοι καθώς είναι γνωστό ότι τα τελευταία χρόνια έχει υπάρξει σημαντική μείωση προσωπικού (αλλά και συγχωνεύσεις καταστημάτων) στις τράπεζες. Άλλοι δύο κλάδοι στους οποίους είχε παράδοση η χώρας μας και συγκεκριμένα η κλωστοϋφαντουργία και η αλιεία παρουσιάζουν μείωση καθώς υπάρχει πολύ σημαντικός ανταγωνισμός από τις χώρες της ανατολής όπου το κόστος είναι ιδιαίτερα χαμηλό παρότι ουδεμία σύγκριση δεν μπορεί να γίνει για την ποιότητα των προϊόντων.
Ποιες είναι όμως οι 15 ειδικότητες με την μεγαλύτερη ζήτηση;
Η συγκεκριμένη έρευνα έχει αντλήσει στοιχεία τόσο από το ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ όσο και από το Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτιση σε συνδυασμό με άλλες ιδιωτικές έρευνες για την αγορά εργασίας.
Μεγάλοι κερδισμένοι στα επόμενα χρόνια θα είναι οι εξειδικευμένοι τεχνικοί και τεχνολόγοι καθώς στην εποχή του ψηφιακού μετασχηματισμού, η ζήτηση είναι ολοένα και αυξανόμενη. Οι σπουδές σε σχολές πληροφορικής και τεχνολογίας είναι σίγουρα μια γερή παρακαταθήκη για το αύριο το οποίο έχει ήδη έρθει και είναι digital. Κι επειδή μιλήσαμε για digital, κρατήστε την ειδικότητα digital marketing όπου τα επόμενα χρόνια θα εκτοξευθεί ίσως και στην πρώτη θέση της ζήτησης.
Στην έννοια της τεχνολογίας περιλαμβάνονται και διάφορα τεχνικά επαγγέλματα όπως αυτοματιστές, τεχνολόγοι τροφίμων, τεχνικοί Η/Υ, web designers.
Στη 2η θέση έρχονται ειδικότητες που συνδέονται με την τουριστική βιομηχανία. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι μεγάλοι τουριστικοί προορισμοί της χώρας όπως η Κρήτη, η Ρόδος, η Κέρκυρα, οι Κυκλάδες αδυνατούν να βρουν ντόπια στελέχη και προσφεύγουν σε ποσοστό μεγαλύτερο το 30% στην Λοιπή Ελλάδα ενώ υπάρχουν και πολλές «μεταγραφές» από τα Βαλκάνια. Αξίζει βέβαια να σημειωθεί ότι η έλλειψη στελεχών οφείλεται και στην έλλειψη κρατικού προγραμματισμού καθώς σε αρκετές από αυτές τις περιοχές δεν υπάρχει κρατικός ανώτατος ή ανώτερος επιστημονικός φορέας και η οποιαδήποτε πηγή στην εξειδικευμένη γνώση είναι ιδιωτική.
Σημαντική και πολύ αυξημένη είναι η ζήτηση και για επαγγέλματα που συνδέονται με τον επισιτισμό όπως σεφ, μάγειρες, baristas, αρτοζαχαροπλάστες.
Υψηλά ποσοστά επαγγελματικής αποκατάστασης παρουσιάζουν και τα στελέχη πωλήσεων με ραγδαία ανάπτυξη των call centers όπου το γυναικείο φύλλο κατέχει τα πρωτεία.
Σταθερή αξία παραμένουν τα επαγγέλματα στους κλάδους της ομορφιάς αλλά και της υγείας.
Κι αν πρέπει να μιλήσουμε για «βαριά» επαγγέλματα τότε εδώ οι σπουδές στα ναυτιλιακά είναι στην 1η θέση της δημοφιλίας.
Αν λοιπόν προσπαθήσουμε να κατατάξουμε τα επαγγέλματα με την μεγαλύτερη ζήτηση σήμερα αλλά και για τα επόμενα έτη, προκύπτει η εξής διαβάθμιση:
