Πανελλήνιες 2013, Βιολογία κατεύθυνσης: Θέματα, SOS, Απαντήσεις

Ποια είναι τα θέματα SOS για τη Βιολογία Κατεύθυνσης παιδείας στις Πανελλήνιες 2013; Διαβάστε τα SOS για να προετοιμαστείτε κατάλληλα.

Οι Πανελλήνιες 2013 συνεχίζονται με τα μαθήματα γενικής παιδείας.

Διαβάστε τα προτεινόμενα θέματα SOS για τις Πανελλήνιες 2013:
1. α.Βιολογία Γενικής
1. β. Βιολογία Γενικής
2. Νεοελληνική Λογοτεχνία
3. α.Ιστορία Κατεύθυνσης
3. β. Ιστορία Κατεύθυνσης
4. Αρχαία Κατεύθυνσης
4. Μαθηματικά, Στατιστική Γενικής
5. Φυσική Κατεύθυνσης

Διαβάστε τα προτεινόμενα θέματα, SOS για τη Βιολογία κατεύθυνσης:

1. Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση.

A. Ποια από τις παρακάτω προτάσεις που αναφέρονται στον σύμπλοκο έναρξης της μετάφρασης είναι σωστή:
α. αποτελεί ρυθμιστικό στοιχείο της μετάφρασης
β. αποτελείται από mRNA, τη μικρή υπομονάδα του ριβοσώματος και το tRNA που μεταφέρει το αμινοξύ
μεθειονίνη
γ. πρόκειται για δομή που υπάρχει καθ’όλη τη διάρκεια της μετάφρασης
δ. στη δομή αυτή οφείλεται το γεγονός ότι η πρωτεϊνοσύνθεση είναι μια οικονομική διαδικασία

B. Στην φυλοσύνδετη υπολειπόμενη κληρονομικότητα:
α. ο φαινότυπο της μητέρας είναι πάντα ο ίδιος με τον φαινότυπο των γιών
β. μία κόρη που πάσχει από την ασθένεια έχει οπωσδήποτε πατέρα που πάσχει
γ. μία κόρη που πάσχει από την ασθένεια έχει οπωσδήποτε γονείς που πάσχουν
δ. ένας γιος που πάσχει από την ασθένεια έχει οπωσδήποτε πατέρα που πάσχει

Γ. Τα διαγονιδιακά ζώα
α. παράγονται με την τεχνολογία του ανασυνδυασμένου DNA
β. παράγονται με τη διαδικασία των υβριδωμάτων
γ. μπορούν να εκφράζουν ανθρώπινες φαρμακευτικές πρωτεΐνες
δ. διαθέτουν διαφορετικούς μηχανισμούς μετα-μεταφραστικής τροποποίησης των πρωτεϊνών σε σύγκριση με τον
άνθρωπο

Δ. Κωδικόνια υπάρχουν
α. στο mRNA και στην κωδική αλυσίδα ενός γονιδίου
β. σε όλα τα γονίδια
γ. στην μη κωδική αλυσίδα ενός γονιδίου
δ. στo mRNA, στο tRNA, στο rRNA, και στο sn RNA
Ε. Ο φυσιολογικός ρόλος της περιοριστικής ενδονουκλεάσης στα βακτήρια είναι να:
α. παρεμποδίζει την εισβολή εξωγενούς DNA με αποτέλεσμα να προστατεύεται το βακτήριο
β. καταστρέφει το εξωγενές DNA στο εσωτερικό του βακτηρίου με αποτέλεσμα να προστατεύεται το βακτήριο
γ. συμβάλλει στην δημιουργία του ανασυνδυασμένου DNA
δ. όλα τα παραπάνω

2. Ένα λειτουργικό τριπεπτίδιο έχει πρωτοταγή δομή: Τρυπτοφάνη-Ιστιδίνη-Λυσίνη. Να βρείτε την αλληλουχία των
κωδικονίων στην κωδική αλυσίδα του γονιδίου που το κωδικοποιεί.

3. Ένας ερευνητής μελετάει το γενεαλογικό δέντρο μιας οικογένειας στην οποία εμφανίζεται ασθένεια που
εκδηλώνεται μετά την ηλικία των 30 ετών, προκειμένου να ανακαλύψει τον τύπο κληρονομικότητας της ασθένειας
αυτής. Το γενεαλογικό δέντρο της συγκεκριμένης οικογένειας που περιλαμβάνει τρεις γενιές ατόμων δίδεται
παρακάτω:

Τα παιδιά της γενιάς ΙΙΙ διανύουν την τρίτη δεκαετία της ζωής τους. Σε ποιο τύπο κληρονομικότητας θα καταλήξει ο
ερευνητής; Ποιοι είναι οι πιθανοί γονότυποι των μελών του γενεαλογικού δέντρου; Ποιος είναι ο φαινότυπος των
παιδιών της γενιάς ΙΙΙ;

Α Π Α Ν Τ Η Σ Ε Ι Σ

1. Α.  β Β.  β Γ.  γ Δ.  α Ε. β

2. Κατά μετάφραση το πρώτο αμινοξύ που εισάγεται είναι η μεθειονίνη, η οποία κωδικοποιείται από το κωδικόνιο
έναρξης (5’AUG3’/5’ATG3’). Συμπεραίνουμε ότι η μεθειονίνη έχει αφαιρεθεί από το συγκεκριμένο πεπτίδιο
πράγμα που συμβαίνει συνήθως στις πρωτείνες μετά τη μετάφραση. Επίσης παρατηρούμε στο γενετικό κώδικα ότι
τα αμινοξέα ιστιδίνη και λυσίνη κωδικοποιούνται από δύο συνώνυμα κωδικόνια το καθένα, ενώ το κωδικόνιο έναρξης μπορεί να είναι ένα εκ των 5’ΤΑΑ3’, 5’ΤΑG3’ ή 5’TGA3’. Σύμφωνα με τα παραπάνω υπάρχουν
περισσότερoι από ένας πιθανοί συνδυασμοί αλληλουχιών κωδικονίων στην κωδική αλυσίδα του γονιδίου που
κωδικοποιεί το συγκεκριμένο τριπεπτίδιο:

3. Οι γονείς της πρώτης γενιάς εμφανίζουν την ασθένεια και αποκτούν δύο κόρες που δεν την εμφανίζουν. Εάν
επρόκειτο για υπολειπόμενη κληρονομικότητα τότε οι γονείς θα είχαν γονότυπους αα (όπου α το υπολειπόμενο
αυτοσωμικό αλληλόμορφο) στην περίπτωση της αυτοσωμικής κληρονομικότητας ή Xα Xα η μητέρα και Xα Υο πατέρας (όπου Xατο υπολειπόμενο φυλοσύνδετο αλληλόμορφο) στην περίπτωση της φυλοσύνδετης κληρονομικότητας. Επομένως όλοι οι απόγονοι τους θα έπρεπε να εμφανίζουν την ασθένεια κάτι που δεν ισχύει.

Άρα πρόκειται για επικρατή κληρονομικότητα. Εάν η κληρονομικότητα ήταν επικρατής φυλοσύνδετη (όπου XΑ το επικρατές φυλοσύνδετο αλληλόμορφο που είναι υπεύθυνο για την ασθένεια και Xα το υπολειπόμενο φυλοσύνδετο αλληλόμορφο που είναι υπεύθυνο για την φυσιολογική κατάσταση) τότε ο πατέρας Ι1 θα είχε γονότυπο XΑ Υ και θα κληροδοτούσε το XΑ αλληλόμορφο στην κόρη του ΙΙ2 η οποία έπρεπε να πάσχει. Κάτι τέτοιο δεν ισχύει, οπότε η υπόθεση απορρίπτεται. (Η περίπτωση αυτή συνήθως αναφέρεται στην άσκηση ότι δεν χρειάζεται να ελεγχθεί).

Επομένως η ασθένεια ακολουθεί επικρατή αυτοσωμική κληρονομικότητα. Ορίζουμε τα αλληλόμορφα ως εξής:

A: το επικρατές αυτοσωμικό αλληλόμορφο που είναι υπεύθυνο για την ασθένεια και
α: το υπολειπόμενο αυτοσωμικό αλληλόμορφο που είναι υπεύθυνο για την φυσιολογική κατάσταση

Γονότυποι – Φαινότυποι
ΑΑ, – Αα Ασθενής
αα – Φυσιολογικός

Οι γονείς της γενιάς ΙΙ (ΙΙ1, ΙΙ2, ΙΙ4) θα έχουν γονότυπο αα, αφού λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία των παιδιών τους
συμπεραίνουμε ότι είναι μεγαλύτεροι των 30 ετών και επομένως εφόσον δεν έχουν εκδηλώσει την ασθένεια είναι
πραγματικά φυσιολογικά άτομα.

Οι άρρωστοι γονείς της γενιάς Ι θα είναι ετερόζυγοι Αα αφού θα πρέπει να κληροδοτήσουν υποχρεωτικά ένα α
αλληλόμορφο ο καθένας στην φυσιολογική τους κόρη ΙΙ2. Ο άρρωστός γιός τους ΙΙ3 θα έχει γονότυπο ΑΑ ή Αα
όπως προκύπτει από τη διασταύρωση των γονιών του Αα x Aα που παρουσιάζει γονοτυπική αναλογία απογόνων
1ΑΑ:2Aα:1αα.

Τα παιδιά της γενιάς ΙΙΙ που δεν έχουν εκδηλώσει την ασθένεια, είναι μικρότερα των 30 ετών και δεν μπορούμε να
συμπεράνουμε ότι ο γονότυπος τους είναι αα, αφού η συγκεκριμένη ασθένεια εκδηλώνεται μετά την ηλικία των 30
ετών. Επομένως ανάλογα με την διασταύρωση των ατόμων της γενιάς ΙΙ προκύπτουν οι ακόλουθοι πιθανοί
γονότυποι:

Για τα παιδιά ΙΙΙ1 και ΙΙΙ2: οι γονείς τους έχουν γονότυπο αα επομένως όλοι οι απόγονοι τους θα έχουν επίσης
γονότυπο αα. Αρά είμαστε σίγουροι ότι τα παιδιά ΙΙΙ1 και ΙΙΙ2 δεν θα εκδηλώσουν τα συμπτώματα της ασθένειας
μετά την ηλικία των 30 ετών.
Για τα παιδιά ΙΙΙ3, ΙΙΙ4, ΙΙΙ5: οι γονείς τους έχουν γονότυπο ΑΑ ή Αα ο πατέρας και αα η μητέρα. Άρα υπάρχουν
δύο δυνατές περιπτώσεις διασταυρώσεων:

Διασταύρωση — ΑΑ x αα
Γαμέτες — Α,A α,α
Απόγονοι — 4Αα

Στην περίπτωση αυτή όλα τα παιδιά θα έχουν γονότυπο Αα και θα εκδηλώσουν τα συμπτώματα της ασθένειας μετά
την ηλικία των 30 ετών.

Διασταύρωση — Αα x αα
Γαμέτες — Α,α α,α
Απόγονοι — 2Αα:2αα

Στην περίπτωση αυτή υπάρχει 50% πιθανότητα κάποιο παιδί να έχει γονότυπο Αα και να εμφανίζει την ασθένεια
μετά την ηλικία των 30 ετών και 50% πιθανότητα να έχει γονότυπο αα, οπότε είναι φυσιολογικό άτομο και δεν
πρόκειται να αρρωστήσει.

Διαβάστε όλα τα θέματα και τις απαντήσεις για τα μαθήματα στις Πανελλήνιες 2013.

• Πανελλήνιες 2024 πρόγραμμα: Πότε ξεκινούν, αναλυτικά το πρόγραμμα ΓΕΛ και ΕΠΑΛ

• Πανελλήνιες 2023, smsresults.minedu.gov.gr: Αποτελέσματα Πανελλαδικών εξετάσεων εδώ

• Πανελλήνιες 2023 Νεοελληνική Γλώσσα: Θέματα, Απαντήσεις, Πρόγραμμα