Εκτός ΕΕ η Τουρκία – ποιος ο ρόλος Ελλάδας και Κύπρου

Γιατί βγαίνει εκτός στόχων η ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση; Ποιος ο ρόλος της σχέσης της Τουρκίας με Ελλάδα και Κύπρο;

Την απουσία ουσιαστικής προόδου σε μια σειρά από ζητήματα που αποτελούν πολιτικά κριτήρια για την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, διαπιστώνει στην ετήσια έκθεσή της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Παράλληλα, απευθύνει συστάσεις για τις σχέσεις της Τουρκίας τόσο με την Ελλάδα όσο και την Κύπρο.

Στην έκθεσή της η Κομισιόν αναφέρεται στις συνεχιζόμενες προσπάθειες για τη βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων και υπογραμμίζει ότι η Τουρκία θα πρέπει να εντατικοποιήσει τις προσπάθειές της για την εξεύρεση λύσης στα διμερή ζητήματα που δεν έχουν επιλυθεί, συμπεριλαμβανομένων των συνοριακών διαφορών. Η Επιτροπή σημειώνει, επίσης, ότι η Ελλάδα έχει προβεί σε επίσημες διαμαρτυρίες σχετικά με την παραβίαση των χωρικών υδάτων και του εναερίου χώρου από την πλευρά της Τουρκίας, κυρίως με τις υπερπτήσεις στα ελληνικά νησιά.

Στο πλαίσιο της ρητής υποχρέωσης της Τουρκίας για σχέσεις καλής γειτονίας και την επίλυση συνοριακών διαφορών, σημειώνεται επίσης ότι η απειλή «casus belli» σε περίπτωση επέκτασης των ελληνικών χωρικών υδάτων, εξακολουθεί να ισχύει, στη βάση του σχετικού ψηφίσματος της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης του 1995.

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Τουρκία θα πρέπει να δεσμευτεί στην αρχή των σχέσεων καλής γειτονίας και της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών σύμφωνα με το Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και συμπεριλαμβανομένης, εάν αυτό θεωρηθεί αναγκαίο, της δικαιοδοσίας του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης. Στο πλαίσιο αυτό, τονίζεται ότι πρέπει να αποφεύγεται κάθε απειλή ή ενέργεια που θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά τις σχέσεις καλής γειτονίας και την ειρηνική επίλυση των διαφορών.

Σε ότι αφορά στο Κυπριακό και τις σχέσεις με την Κύπρο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σημειώνει ότι ναι μεν η Τουρκία έχει εκφράσει την υποστήριξή της στις διαπραγματεύσεις, υπό τις καλές υπηρεσίες του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, μεταξύ των ηγετών των δύο κοινοτήτων στο νησί για την εξεύρεση συνολικής λύσης, την ίδια ώρα όμως, και παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις του Συμβουλίου Υπουργών και της Επιτροπής, δεν έχει ακόμη διασφαλίσει την πλήρη και χωρίς διακρίσεις εφαρμογή των υποχρεώσεών της στο πλαίσιο της Τελωνειακής Ένωσης, αλλά ούτε και επί του Πρόσθετου Πρωτοκόλλου, ενώ δεν υπάρχει πρόοδος σε ό,τι αφορά στην εξομάλυνση των διμερών σχέσεων με την Κυπριακή Δημοκρατία.

Παράλληλα, εκφράζει σοβαρές ανησυχίες αναφορικά με τις απειλές της Τουρκίας και καλεί για πλήρη σεβασμό του ρόλου της Προεδρίας του Συμβουλίου που ασκεί αυτό το εξάμηνο η Κύπρος.

Στην έκθεσή της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκφράζει επίσης, τις εντεινόμενες ανησυχίες της για την έλλειψη ουσιαστικής προόδου από την Τουρκία στην εκπλήρωση των πολιτικών κριτηρίων και το σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων.

Η Τουρκία καλείται να καταβάλει συμπληρωματικές προσπάθειες σε ό,τι αφορά τα θεμελιώδη δικαιώματα, κυρίως σχετικά με την προστασία των μειονοτήτων, των γυναικών, των παιδιών και την ελευθερία της έκφρασης και για τον τερματισμό των διώξεων κατά συγγραφέων και δημοσιογράφων, με την επισήμανση ότι η αυτολογοκρισία είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη.

Υπογραμμίζεται εξάλλου, ότι παρά τις βελτιώσεις σε νομοθετικό επίπεδο, το εξειδικευμένο νομικό πλαίσιο σε ζητήματα τρομοκρατίας και οργανωμένου εγκλήματος εφαρμόζεται με τρόπο που οδηγεί σε παραβιάσεις σε θέματα δίκαιης δικαστικής μεταχείρισης και ελευθερίας του συνέρχεσθαι, ενώ αναφορές γίνονται επίσης στο Αρμενικό, όπως και στο ρόλο του στρατού.

Πρόκληση για τη δημοκρατία της Τουρκίας παραμένει, κατά την άποψη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, και το κουρδικό ζήτημα, ενώ δεν παραλείπει να σημειώσει ότι τους τελευταίους μήνες έχουν αυξηθεί οι επιθέσεις του Κουρδικού Κόμματος PKK.

Παρουσιάζοντας την έκθεση για την Τουρκία, ο αρμόδιος για τη Διεύρυνση Επίτροπος, Στέφαν Φούλε, ανακοίνωσε ότι θα προτείνει στα κράτη-μέλη να προχωρήσουν στην επανέναρξη των διαπραγματεύσεων επί των οκτώ κεφαλαίων που παραμένουν «παγωμένα», ώστε του χρόνου -με την ευκαιρία της επόμενης έκθεσης προόδου- να έχουν ανοίξει περισσότερα κεφάλαια, από τα 13 που έχουν ανοίξει μέχρι σήμερα και το ένα που έχει κλείσει προσωρινά.

Απογοήτευση στην Τουρκία για την έκθεση

Δια στόματος του αρμόδιου για θέματα Ευρωπαϊκής Ένωσης υπουργού Εγκεμέν Μπαγίς, η Άγκυρα δήλωσε απογοητευμένη για την έκθεση Προόδου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την Τουρκία. Σε συνέντευξη τύπου που έδωσε στην Κωνσταντινούπολη σχετικά με την έκθεση, ο Μπαγίς τόνισε πως «από ότι φαίνεται το γεγονός πως η έκθεση συνέπεσε με την δήθεν προεδρία ενός δήθεν κράτους που δεν αναγνωρίζουμε, συνέβαλε στο να βαρύνουν στην έκθεση τα στοιχεία που μας προκαλούν απογοήτευση».

Σύμφωνα με τον Τούρκο υπουργό, η Άγκυρα θεωρεί τις εκθέσεις προόδου της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως καθρέφτη για την Τουρκία. Πρόσθεσε όμως: «Βλέπουμε ότι φέτος ο σπασμένος καθρέφτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης απέχει από το να μας φωτίσει το δρόμο. Η έκθεση περιλαμβάνει πολλά μεμονωμένα περιστατικά τα οποία χρησιμοποιούνται για επικίνδυνες γενικεύσεις. Οι επιδράσεις της Ελληνοκυπριακής προεδρίας στην ΕΕ, δυστυχώς είχαν φέτος ως αποτέλεσμα, η ΕΕ να ρίχνει το φως όχι μπροστά μας, αλλά στα μάτια μας».

«Αντιλαμβανόμαστε ότι η Έκθεση Προόδου του έτους 2012 αντικατοπτρίζει τις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης , η οποία βρίσκεται σε οικονομική και πολιτική κρίση, να καθυστερήσει με διάφορες προφάσεις την ένταξη της Τουρκίας. Η ΕΕ, με την απαισιόδοξη αυτή προσέγγιση, μπορεί να σκιάσει και τη Θετική Ατζέντα που ξεκίνησε το 2012 μεταξύ της Τουρκίας και της ΕΕ», τόνισε ο Μπαγίς.

Διαβάστε για τη γκάφα του Μεϊμαράκη και την ατάκα του Νταβούτογλου για το Αιγαίο.