Σε ποια χέρια περνάει πλέον η Τράπεζα Κύπρου; Ποιοι είναι οι νέοι μεγαλομέτοχοι της Τράπεζας Κύπρου;
Αλλού φαινόταν πως έγερνε η πλάστιγγα, αλλού κατέληξε να γέρνει: Το σκληρό πόκερ που παίχθηκε τον Μάρτιο μεταξύ ΕΕ και Ρωσίας με επίκεντρο τη «διάσωση» της κυπριακής οικονομίας δεν σήμανε, τελικά, το τέλος ενός χρηματοδοτούμενου από ρωσικά κεφάλαια μοντέλου, όπως έσπευσαν να πανηγυρίσουν οι Ευρωπαίοι, αλλά φαίνεται πως οδηγεί σε ρωσικά χέρια μία από τις λεγόμενες συστημικές τράπεζες της Ευρώπης.
Το σχέδιο συμμετοχής μεγαλοκαταθετών, επενδυτών και ομολογιούχων στα προγράμματα για τη διάσωση των προβληματικών τραπεζών, το «bail-in» που εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στην περίπτωση της Κύπρου, κόστισε δισεκατομμύρια -είναι η αλήθεια- στους Ρώσους καταθέτες, αλλά, σε βάθος χρόνου, επηρεάζει θετικά την παρουσία τους στο τραπεζικό σύστημα της Μεγαλονήσου. Και αυτό γιατί, έτσι όπως εξελίσσεται η κατάσταση, οι Ρώσοι αποκτούν, όπως όλα δείχνουν, τον έλεγχο της Τράπεζας Κύπρου, ήτοι του παλαιότερου, μεγαλύτερου και σημαντικότερου χρηματοπιστωτικού ιδρύματος στη χώρα.
Το μεγαλύτερο μεμονωμένο μετοχικό μερίδιο στην Τράπεζα Κύπρου -περίπου 18% του μετοχικού κεφαλαίου της νέας Τράπεζας Κύπρου– υποτίθεται ότι προορίζεται γα τους καταθέτες που έχασαν χρήματα από την κατάρρευση της Λαϊκής Τράπεζας. Ωστόσο, το εν λόγω μερίδιο είναι πολύ πιθανό να παραμείνει στον έλεγχο της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου. Ως αποτέλεσμα, όμως, της υποχρεωτικής μετατροπής καταθέσεων στην Τράπεζα Κύπρου σε μετοχές, μία ετερόκλιτη και, μέχρι στιγμής, μη οργανωμένη ομάδα καταθετών, στην πλειονότητά τους Ρώσοι, θα καταλήξουν με πλειοψηφικό μερίδιο στην τράπεζα.
Η κατάσταση έχει ως εξής: Όταν η Κύπρος ζήτησε για πρώτη φορά στήριξη από την τρόικα των πιστωτών (ΕΕ, ΔΝΤ και ΕΚΤ) το βασικό της πρόβλημα ήταν η Λαϊκή Τράπεζα. Ομως, αντίθετα με ό,τι συνέβη π.χ. στην περίπτωση της Ιρλανδίας, η οποία αντιμετώπισε επίσης τραπεζική κρίση, αλλά οδήγησε σε εγγύηση όλων των καταθέσεων, η τρόικα ζήτησε από την Κύπρο να συμμετάσχουν στη διάσωση οι δύο μεγαλύτερες τράπεζες της χώρας: Η Λαϊκή και η Τράπεζα Κύπρου.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι μεγαλοκαταθέτες της Λαϊκής Τράπεζας να μείνουν, σε πρώτη φάση, με 100.000 ευρώ ο καθένας, αφού οι υπόλοιπες καταθέσεις τους κατασχέθηκαν με το κλείσιμο της τράπεζας. Εκείνοι πάλι που είχαν καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ στην Τράπεζα Κύπρου έχασαν το 90% της συνολικής τους ρευστότητας, αν και, εν συνεχεία, είχαν διαβεβαιώσεις ότι θα τους επιστραφεί μέρος των χρημάτων που έχασαν. Ομως, σύμφωνα με τους τελικούς όρους που ανακοίνωσε στις 30 Ιουλίου η κεντρική τράπεζα, οι μεγαλοκαταθέτες της Τράπεζας Κύπρου θα δουν το 47,5% των κεφαλαίων τους να μετατρέπεται υποχρεωτικά σε μετοχές. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, το σχέδιο αυτό θα δώσει στους Ρώσους καταθέτες τον έλεγχο περίπου του 60% των νέων μετοχών της τράπεζας.
Κατά τραγική, λοιπόν, ειρωνία αυτό που επεδίωξαν σε πρώτη φάση οι Ευρωπαίοι και, κυρίως, οι Γερμανοί -να βγάλουν από τη μέση τους Ρώσους– καταλήγει σε μια μετοχική διάρθρωση που ευνοεί τους φαινομενικά χαμένους: τους Ρώσους μεγαλοκαταθέτες.
Τρανή εξαίρεση στον κανόνα αποτελούν κάποιοι πρώην μέτοχοι της τράπεζας, όπως ο Ρώσος δισεκατομμυριούχος Ντμίτρι Ριμπολόβλιεφ, ο οποίος σε κάποια φάση κατείχε σχεδόν το 10% του μετοχικού κεφαλαίου της τράπεζας. Ο Ριμπολόβλιεφ, όμως, δεν είχε σημαντικές καταθέσεις στην τράπεζα, με αποτέλεσμα να μην είναι μεταξύ των νέων μετόχων της Τράπεζας Κύπρου.
Η Τράπεζα Κύπρου αντιμετωπίζει αυτήν την περίοδο σοβαρότατα προβλήματα, αλλά εξακολουθεί να διαδραματίζει σημαντικότατο ρόλο στην κυπριακή οικονομία, διατηρώντας ταυτόχρονα μεγάλη επιρροή σε πολιτικό επίπεδο. Μάλιστα, ο Κύπριος πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης, στην προσπάθειά του να επιστήσει την προσοχή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στο θέμα της Τράπεζας Κύπρου, σε επιστολή του προς την κεντρική τράπεζα της Ευρωζώνης έκανε λόγο για «μεγασυστημική τράπεζα» που αν τυχόν καταρρεύσει μπορεί να συμπαρασύρει μαζί της ολόκληρη την κυπριακή οικονομία.
Με 5.700 εργαζομένους και τις μισές περίπου καταθέσεις στην Κύπρο, η Τράπεζα Κύπρου δεν έχει ουσιαστικά αντίπαλο στην τοπική τραπεζική αγορά, την οποία καλύπτει από άκρη σε άκρη μέσα από ένα δίκτυο καταστημάτων που πλέον περιλαμβάνει και τα πρώην καταστήματα της Λαϊκής Τράπεζας.
Οσο για τη σημασία που έχει η Κύπρος για τη Μόσχα, αυτή εξακολουθεί να είναι μεγάλη, αν αναλογιστεί κανείς και τις πιέσεις που άσκησε το τελευταίο διάστημα η ρωσική κυβέρνηση για πρόσβαση στη στρατιωτική βάση της Πάφου, αλλά και στα λιμάνια της χώρας. Αλλωστε η στατηγική θέση της Μεγαλονήσου, αλλά και τα αποθέματα φυσικού αερίου πάνω στα οποία «κάθεται», δεν έπαψαν στιγμή να αποτελούν πόλο έλξης για τα ξένα κεφάλαια.
Διαβάστε για το σχέδιο απόλυσης του 40% των υπαλλήλων των τραπεζών.
