Πώς θα γίνεται πλέον η φορολόγηση εισοδήματος; Ποια είναι η νέα απόφαση για τη φορολόγηση εισοδήματος.
Ξεχάστε τον παραδοσιακό τρόπο υπολογισμού και φορολόγησης των εισοδημάτων που δηλώνατε μέχρι σήμερα στην εφορία.
Κοσμήματα, έργα τέχνης, συλλογές και άλλα τιμαλφή που η αξία τους υπερβαίνει τις 5.000 ευρώ, τραπεζικές καταθέσεις, ακίνητα, αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής, δάνεια, υποθήκες, επενδύσεις, διαθέσιμα μετρητά καθώς και όλα τα έσοδα και οι καταναλωτικές δαπάνες θα προσδιορίζουν πλέον το πραγματικό φορολογητέο εισόδημα όλων των φορολογούμενων.
Με απόφαση που υπέγραψε ο γενικός γραμματέας Δημοσίων Εσόδων Χάρης Θεοχάρης αλλάζει ριζικά το μοντέλο των φορο-ελέγχων για την αποκάλυψη και φορολόγηση των «κρυφών» εισοδημάτων. Η εφορία, ακολουθώντας την αμερικανική συνταγή, θα προσδιορίζει τα πραγματικά εισοδήματα των φορολογούμενων με έμμεσο τρόπο, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα έσοδα και τα έξοδά του, τα περιουσιακά του στοιχεία (κινητά και ακίνητα) και τις καταθέσεις του στις τράπεζες.
Πρόκειται για τις «έμμεσες τεχνικές ελέγχου» ή τα νέου τύπου «τεκμήρια». Με βάση τα στοιχεία αυτά θα προσδιορίζονται τα φορολογητέα εισοδήματα και εφόσον αυτά υπερβαίνουν τα δηλωθέντα εισοδήματα τότε ο φορολογούμενος θα καλείται να πληρώσει πρόσθετο φόρο εισοδήματος και εισφορά αλληλεγγύης.
Για τον προσδιορισμό του πραγματικού εισοδήματος θα αξιοποιείται κάθε διαθέσιμο στοιχείο. Ήδη, άλλωστε, η ΓΓΠΣ έχει στη διάθεσή της αναλυτικά στοιχεία για τις δαπάνες όλων των φορολογουμένων σε ιδιωτικά θεραπευτήρια, εκπαιδευτήρια, ασφαλιστικές εταιρείες, δαπάνες για φως, νερό, τηλέφωνο αλλά και αναλυτικά στοιχεία για όσα χρήματα πέρασαν μέσα από το τραπεζικό σύστημα είτε υπό μορφή καταθέσεων είτε υπό μορφή δανείων ή επενδυτικών προϊόντων και μπορεί με αυτό τον τρόπο να κάνει εύκολες διασταυρώσεις.
Αν για παράδειγμα κάποιος φορολογούμενος αγόρασε ένα ακίνητο αξίας 150.000 ευρώ και τα δηλωθέντα εισοδήματά του ή οι καταθέσεις που προϋπήρχαν -οι οποίες επίσης θα πρέπει να καλύπτονται από τις φορολογικές δηλώσεις- δεν φτάνουν για να καλύψουν την αγορά, η εφορία θα του βεβαιώνει επί της διαφοράς έξτρα φόρο.
Μάλιστα, η Φορολογική Διοίκηση, με την έναρξη του ελέγχου ή κατά τη διάρκεια αυτού, μπορεί να ζητήσει από τον φορολογούμενο πρόσθετα στοιχεία τόσο για τον ίδιο όσο και για τον/τη σύζυγο ή τα παιδιά. Στην περίπτωση αυτή, ο ελεγχόμενος θα πρέπει να προσκομίσει στοιχεία για ακίνητα (οικόπεδα, αγροτεμάχια, κτίσματα κάθε μορφής), για κινητά μέσα (οχήματα κάθε μορφής, πλωτά και εναέρια μέσα), για επενδύσεις ή συμμετοχές κάθε μορφής, για καταθέσεις κάθε μορφής στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, για διαθέσιμα μετρητά, για έργα τέχνης, συλλογές και λοιπά τιμαλφή και για απαιτήσεις-υποχρεώσεις κάθε είδους.
Ειδικά ως προς τα περιουσιακά στοιχεία των κατηγοριών έργων τέχνης, συλλογών και λοιπών τιμαλφών απαιτείται η παροχή στοιχείων μόνο εφόσον η αξία εκάστου υπερβαίνει το ποσό των 5.000 ευρώ.
Το βάρος της απόδειξης για τα διαθέσιμα περιουσιακά στοιχεία φέρει ο φορολογούμενος, το ύψος δε των δηλούμενων καταθέσεων και μετρητών κατά την έναρξη της πρώτης ελεγχόμενης χρήσης, προκειμένου να γίνει δεκτό, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υπερβαίνει το πραγματικό διαθέσιμο κεφάλαιο προηγουμένων ετών, όπως αυτό προσδιορίζεται με βάση τα δεδομένα των υποβληθεισών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος, ή από στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η ελεγκτική υπηρεσία.
Αναλυτικά, σύμφωνα με την απόφαση του κ. Θεοχάρη:
1 Αξιοποιούνται τρεις έμμεσες τεχνικές προσδιορισμού του. Βασίζονται στη ρευστότητα του φορολογούμενου, στην καθαρή θέση και σε καταθέσεις – μετρητά.
•Ρευστότητα φορολογουμένου: Η τεχνική προσδιορίζει τη φορολογητέα ύλη αναλύοντας τα έσοδα (φορολογητέα και μη), τις αγορές και δαπάνες (επαγγελματικές, ατομικές και οικογενειακές) και τις αυξήσεις και μειώσεις των περιουσιακών στοιχείων και των υποχρεώσεων (επαγγελματικών, ατομικών και οικογενειακών) του φορολογούμενου φυσικού προσώπου.
•Καθαρή θέση φορολογούμενου: Η τεχνική αυτή αναδημιουργεί το οικονομικό ιστορικό του φορολογούμενου φυσικού προσώπου και προσδιορίζει τη φορολογητέα ύλη, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα περιουσιακά στοιχεία και τα διαθέσιμα κεφάλαια προσωπικά, οικογενειακά, επαγγελματικά, τις διάφορες απαιτήσεις προσωπικές, οικογενειακές, επαγγελματικές (ενεργητικό), τις υποχρεώσεις προσωπικές, οικογενειακές ή επαγγελματικές (παθητικό), τις ατομικές, οικογενειακές και επαγγελματικές δαπάνες ως και τα εισοδήματα από λοιπές πηγές (ατομικά και οικογενειακά).
•Καταθέσεις και μετρητά: Η τεχνική αυτή προσδιορίζει φορολογητέα ύλη παρακολουθώντας την κίνηση των (διαθεσίμων) κεφαλαίων του φορολογούμενου, του/της συζύγου και των προστατευομένων μελών αυτών, είτε με την κατάθεση αυτών σε χρηματοπιστωτικούς λογαριασμούς είτε με την ανάλωσή τους σε διάφορες συναλλαγές με χρήση μετρητών. Αναλύει τις συνολικές καταθέσεις σε χρηματοπιστωτικούς λογαριασμούς, τα διαθέσιμα, τις αγορές και δαπάνες σε μετρητά τόσο σε επαγγελματικό όσο και σε οικογενειακό επίπεδο κατά τη διάρκεια της ελεγχομένης φορολογικής περιόδου και τα συγκρίνει με τα συνολικά δηλωθέντα έσοδα.
2 Στην περίπτωση που ο προσδιορισμός της φορολογητέας ύλης με μεθόδους εμμέσου προσδιορισμού γίνεται για συζύγους που υποβάλλουν κοινή δήλωση και προκύψει μη δηλωθείσα φορολογητέα ύλη, αυτή κατανέμεται μεταξύ των συζύγων κατά το ποσό που αφορά έκαστον, εφόσον αυτό μπορεί να προσδιοριστεί από τον έλεγχο, ή μερίζεται κατ’ αναλογία των δηλωθέντων εισοδημάτων όταν τα εισοδήματα και των δυο συζύγων προέρχονται από επιχειρηματικές δραστηριότητες. Όταν ο ένας σύζυγος έχει εισόδημα μόνο από μισθωτή εργασία/συντάξεις, ο δε άλλος και από επιχειρηματική δραστηριότητα, τότε η μη δηλωθείσα φορολογητέα ύλη βαρύνει τον/την σύζυγο που έχει και επιχειρηματική δραστηριότητα, εκτός και αν προσδιοριστεί διαφορετικά από τον έλεγχο.
3 Δικαίωμα ανταπόδειξης. Ο φορολογούμενος μπορεί να αμφισβητήσει το «κοστούμι» έξτρα φόρων. Θα πρέπει όμως να παρουσιάσει τεκμηριωμένα στοιχεία τα οποία θα δικαιολογούν έσοδα αποκτηθέντα και μη δηλωθέντα σε κάθε ελεγχόμενη/νο φορολογική περίοδο/διαχειριστικό έτος, όπως πωλητήρια συμβόλαια, δηλώσεις φόρου δωρεάς – κληρονομιάς χρημάτων, κέρδη από τυχερά παίγνια γενικά, συμβάσεις δανείων και κάθε σχετικό έγγραφο το οποίο θα φέρει βεβαία ημερομηνία και στοιχεία νομιμότητας. Για όλες τις πιο πάνω περιπτώσεις θα πρέπει να αποδεικνύεται το πραγματικό στοιχείο της συναλλαγής, όπως η πίστωση των ποσών σε λογαριασμό/ούς του ελεγχόμενου, του/της συζύγου ή των προστατευόμενων μελών αυτών. Σε κάθε περίπτωση το βάρος της απόδειξης φέρει ο φορολογούμενος.
Πρώτοι στο στόχαστρο των νέων τεχνικών ελέγχου μπαίνουν φορολογούμενοι για τους οποίους:
•Υφίσταται αδικαιολόγητος πλουτισμός (περιουσιακά στοιχεία και καταθέσεις) δηλαδή έχουν εντοπιστεί περιουσιακά στοιχεία τα οποία δεν δικαιολογούνται από τα δηλωθέντα εισοδήματα.
•Παρουσιάζονται μεγάλες δαπάνες που δεν δικαιολογούνται από τα δηλωθέντα εισοδήματα του φορολογούμενου φυσικού προσώπου (ατομικά και οικογενειακά). Πρόκειται για δαπάνες όπως αγορές περιουσιακών στοιχείων, ταξίδια στο εξωτερικό, χρεώσεις σε πιστωτικές κάρτες κ.λπ.
•Είναι μέλη εταιρειών (οποιασδήποτε μορφής) με ζημιογόνα αποτελέσματα.
•Δεν τηρούνται ή δεν επιδεικνύονται τα βιβλία και τα στοιχεία.
•Υπάρχουν πληροφορίες για παράνομα, αδήλωτα εισοδήματα καθώς και αδήλωτες αγορές και δαπάνες (επαγγελματικές, ατομικές, οικογενειακές).
•Έχουν ανέλεγκτες υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος.
Διαβάστε ποιες είναι οι 21 αλλαγές που φέρνει το 2014 στη φορολόγηση και θα προσθέσει στους Έλληνες νέα φορολογικά βάρη.
